Kayseri Büyükşehir Belediyesi Coğrafi Bilgi Sistemleri
Kayseri'de ise geçmişi yaklaşık 10-15 yıl öncesine dayanan Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) kurma çalışmalarında ilk somut adımlar, o zamanki İmar Daire Başkanı Hüseyin Taşkaraca ve Başkan Danışmanı Dr. H. Mustafa Palancıoğlu öncülüğünde 2008 yılında atılmış ve belediye bünyesinde İmar ve Şehircilik Daire Başkanlığı'na bağlı Coğrafi Bilgi Sistemleri birimi kurulmuştur. 2009 yılı Nisan ayı itibariyle de çalışmalarına başlayan birim, Numarataj Amirliği'ni de bünyesine kattıktan sonra çalışmalarına hız vermiştir. CBS servisinde 5, Numarataj servisinde ise 14 personel olmak üzere toplam 19 kişi ile hizmet vermektedir. İlk olarak bilgi sistemlerinin temelini oluşturan Adres Bilgi Sistemi oluşturulmaya başlanmıştır.
Oracle veri tabanı üzerinde başlarda NetGIS programı ile oluşturulmaya başlanılan yollar daha sonra CitySURF ve GeoMedia programı ile çizilmiştir. Bu çizimler Ulusal Adres Veri Tabanı'na uygun olacak şekilde yapılmıştır. Hâlihazır harita ve diğer kurumlardan elde edilen bina verileri sisteme işlenmiştir. Veri tabanındaki bu verilerin dışa açılan yüzü ise tamamen yerli sermaye ve Türk yazılımı olan 3 Boyutlu CitySURF yazılımı ile gerçekleşmektedir. Bu program sayesinde belediyemizin elinde bulunan her türlü veriyi kolayca veri tabanında işleyebilmekte ve kullanıcılara çok hızlı bir şekilde ulaştırabilmekteyiz. Belediyemizin (http://cbs.kayseri.bel.tr) adresinden indirip kurabileceğiniz 3 boyutlu bu yazılım ile projelerimizi daha yakından inceleyebilirsiniz. Ayrıca belediyemiz tarafından "Free GIS" (ücretsiz CBS) yazılımları ile geliştirilen 2 boyutlu kent rehberi uygulamasına (http://cbs.kayseri.bel.tr/Rehber.aspx) adresinden ulaşabilirsiniz.
Mekâna dair tüm verilerle ilgilenen Coğrafi Bilgi Sistemleri'nde mekâna ait veriler sadece belediyelerin imar veya planlama biriminde olan veriler değildir. Genel olarak belediyelerin sunduğu hizmetlerin % 90'ı mekânla ilişkilidir. Bu durum, seçilecek programın belediye içindeki diğer birimlerin ve kamu kurumlarının da kullanabilmesi gereğini ortaya koymaktadır. Ayrıca CBS'nin en önemli ilkelerinden biri olan doğru ve güncel veri alışverişi, ancak kullanıcı ara yüzü oldukça kolay programlar ile yapılabilir.
Biz de bu gelişmeler doğrultusunda uygun yazılımı bulduktan sonra sırasıyla projeler ürettik. Proje ürettikçe, tecrübe kazandık, kullanıcı sayımız arttı ve belediyemiz içinde coğrafi konumla ilişkili hizmet sunan birimleri sanal ortamda aynı platformda buluşturmuş olduk. Üstelik bunların hepsini kendi personelimizle kendi mutfağımızda yaptık. Böylece tüm projeler üzerinde tam bir hakimiyetimiz ve müdahalemiz söz konusu olabiliyor. Yani herhangi bir geliştirme yapmak ya da bir sorunu çözmek için özel bir firmaya başvurmuyoruz. Kendi işimizi kendimiz görüyoruz.
Belediyemiz içinde: Numarataj Amirliği / Harita Kadastro Şube Müdürlüğü / Planlama Şube Müdürlüğü / KUDEB / Etüt ve Projeler Daire Başkanlığı / Proje ve Planlama Şube Müdürlüğü / Bilgi Teknolojileri Şube Müdürlüğü / Yol Yapım Şube Müdürlüğü / AYKOME / UKOME / Trafik Sinyalizasyon Şube Müdürlüğü / Raylı Sistem Şube Müdürlüğü / Tapu İstimlâk Şube Müdürlüğü / Hukuk Müşavirliği / Mezarlık Şube Müdürlüğü / GSM Ruhsat Birimi / Sosyal Hizmetler ve Koordinasyon Şube Müdürlüğü / Otobüs İşletme Şube Müdürlüğü / İşletme ve İştirakler Daire Başkanlığı / İtfaiye Daire Başkanlığı birimlerine proje geliştirilmektedir.
Bu birimlerin sayısını her geçen gün arttırmaktayız. Diğer taraftan e-devlet altyapısını oluşturan Kimlik Paylaşım Sistemi'ni de CBS'ye entegre ettik. Bu sayede çevrimiçi olarak CitySURF üzerinde bir binaya tıkladığınızda içinde oturan bilgisi karşımıza gelebilmekte (Sadece KPS Yetkili kullanıcılara). Fakat ilgili web servisinin Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğünce durdurulması sonucu bu hizmeti şuan uygulayamamaktayız. Tüm bu projeler tamamen belediyemiz CBS Şube Müdürlüğümüz tarafından geliştirilmekte olup zaman zaman diğer birimlerin teknik personellerinden de destek alınmaktadır.
Bu güne kadar Uygulamaya geçen Bazı Projelerimiz
Tarihi Eser ve Turizm Bilgi Sistemi
2009 yılında başlatılan Tarihi Eser ve Turizm Bilgi Sistemi 2010 yılında tamamlanarak KUDEB biriminin kullanımına sunulmuştur.
Resim 1
Bu proje ile Belediyemiz tarafından yayınlanan Taşınmaz Kültür Varlıkları Envanteri Kitabında ve Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu envanterinde bulunan tescilli ve tescilsiz tüm tarihi eserlerin coğrafi konumları ve buralara ait bilgi, belge, resim ve diğer dokümanlar bir araya getirilmiştir. Ayrıca şehrimizde bulunan otel ve konaklama yerleri de sisteme eklenmiştir.
Altyapı Bilgi Sistemi (AYBİS)
Altyapı çalışmaları kapsamında Kayseri ve Civarı Elektrik T.A.Ş. (KCETAŞ) ile geliştirilen projelerde KCETAŞ'a ait tüm elektriksel veriler, bilgi sistemine entegre edilerek kurumlar arası işbirliği ve birlikte çalışabilirlik ilkeleri doğrultusunda ortak proje geliştirilmiştir.
Resim 2
Buna göre bu proje ile KCETAŞ a ait bir elektrik veya aydınlatma direği sistemden sorgulanabilmekte ve yeri bulunabilmektedir. Bu projedeki verilerin özellikle altyapı çalışmalarında diğer kurumlar (İlçe Belediyeleri, KayseriGaz, Kaski, Telekom, Türksat) tarafından kullanılması hedeflenmektedir. Ayrıca bu kurumların altyapıya ilişkin tüm verileri buradan sunulacak ve kazı izin ve ruhsat işlemleri buradan gerçekleştirilebilecektir. Yapılan sorgularla 112 acil, polis ve itfaiyenin olay yerine intikalinde sürelerinin kısaltılması hedeflenmektedir. Bunun yanında kazılar esnasında ortaya çıkan maddi kayıpların da önüne geçilmesi hedeflenmektedir. Bu kayıplar, verdiği maddi hasarın yanında su elektrik iletişim gibi hizmetlerin aksamasına da yol açmaktadır. Günlük yaşanan bu kayıplar yıla vurulduğunda ortaya ciddi rakamlar çıkmaktadır. Bunların azaltılması bile sistemi amorti eder mahiyettedir.
Kayseri Ulaşım Bilgi Sistemi (KUBİS)
Makine İkmal Bakım Onarım Daire Başkanlığı ile beraber yürütülen Kayseri Ulaşım Bilgi Sistemi projesi kapsamında: Otobüs hatları, Otobüs durakları, Otobüs Harekât Amirlikleri, Tramvay Hatları, Tramvay durakları, Bisiklet Yolları, Bisiklet Park yerleri, Taksi Durakları sisteme girilmiştir.
Resim 3
Kent içi ulaşım sorgulamaları sistem üzerinden yapılabilmektedir.Ayrıca internet üzerinden Londra Belediyesi ulaşım hizmetleri sayfası örnek alınarak tasarlanan sisteme (http://cbs.kayseri.bel.tr/Ulasim.aspx) adresinden ulaşılabilir. Harita üzerinde istenilen yerde fare ile sağa tıklayıp "Bineceğim - İneceğim en yakın durak" seçilebilir. İstenilirse bu sorgu önemli merkezleri arattırdıktan sonra "Buraya en yakın ineceğim-bineceğim durak" seçeneği ile de seçilebilir.
Bu hizmetin en önemli yanı ise Kayseri Büyükşehir Belediye sınırları içinde ulaşım aracı olarak kullanabileceğiniz her araç yani otobüs, tramvay, taksi, bisiklet bu sisteme entegre edildi buradan alternatifleri seçerek istenilen sonuç elde edilebilmekte bu yanıyla Londra Belediyesi örnek alınmıştır. Çünkü ulaşım bir bütündür sadece otobüs ya da sadece tramvaydan oluşmaz. Bu sistemde taksi duraklarının tamamı yer almaktadır. Ayrıca gece-gündüz taksi tarifeleri de yakında sisteme işlenip CBS?nin en güzel yeteneklerinden biri olan "En Kısa Yol Bul" özelliği ile vatandaşlarımız oraya taksi ile ne kadar ücret ile gidebileceğini öğrenebilecektir.
Tapu-Kadastro Veri Entegrasyon Projesi
Tapu ve Kadastro Müdürlükleri'nden alınan veriler eşleştirilerek kamu parselleri ile ilgili olarak çalışma yapılmış, Harita Kadastro Şube Müdürlüğü'nün kullanımına sunulmuştur.
Resim 4
Bu çalışma ile belediyeler ve diğer kurumlara ait veya tahsisli parseller Coğrafi Bilgi Sistemi'nde gösterilmekte ve yapılması düşünülen projelerde altlık teşkil etmektedir. Ayrıca parselasyon planlarının Coğrafi Bilgi Sistemleri ile takibini sağlayacak bir projenin altyapısı oluşturulmuş ve veriler girilmeye başlanmıştır.
Plan Tadilatları Takip Projesi
Benzer şeklide Planlama Şube Müdürlüğü'nün imar plan tadilatlarını izleyebileceği gözlemleyebileceği ve kontrol edebileceği "İmar Plan Tadilatları Takip Projesi" geliştirilerek kullanıma sunulmuştur.
GSM Bilgi Sistemi
Gayri sıhhi müesseselerin denetimine yardımcı olacak Coğrafi Bilgi Sistemleri altyapısını kullanacak "GSM Bilgi Sistemi" projesinin yapısı tamamlanmış veriler ilgili birim tarafından sisteme girilerek kullanıma açılmıştır.
Resim 5
Bu sistem ile GSM ruhsatı için başvuran akaryakıt, LPG ve CNG istasyonlarının en güncel uydu görüntüleri üzerinden arazi kullanımı, ruhsat bilgileri, vaziyet planı gibi bilgilere erişim sağlanması hedeflenmektedir.
Mezarlık Bilgi Sistemi
Müdürlüğümüzün yürütmekte bulunduğu projelerden bir diğeri ise mezarlık bilgi sistemidir. Bu proje ile kişiler çeşitli sorgulama yöntemleri ile mezara ait tapu ve mevta bilgilerine çok kolay ve istediğinde ulaşabilecek hem de bulmak istediği, ziyaret etmek istediği mezara bir yol şeması ve yönlendirme bilgileri sayesinde çok rahat bir şekilde ulaşacaktır.Bu sisteme (http://cbs.kayseri.bel.tr/MebisGenis.aspx) adresinden ulaşılabilir.
Resim 6
Hobi Bahçeleri Bilgi Sistemi
Son yıllarda ülkemizde giderek yayılan ve vatandaşlar tarafından oldukça beğenilen "Hobi Bahçeleri" uygulamaları belediyemiz tarafından uzun yıllardır yürütülen bir hizmettir. Bu hizmetin kalitesini arttırmak için İşletme İştirakler Daire Başkanlığı'na "Hobi Bahçeleri Bilgi Sistemi" projesi gerçekleştirdik. Buna göre hobi bahçelerini kullanan kişiler, görevliler, kullanım süreleri, bahçeler, bunların resimleri ve istenilen diğer bilgilere çok kolay ve hızlı bir şekilde bilgisayar üzerinden ulaşılabilmektedir.
Bunların yanında belediyemizin gerçekleştirmekte olduğu Erciyes Dağı Kayak ve Kış Turizm Merkezi projesi ile ilgili çalışmalar ve fen işlerimizin yapacağı projelerde yardımcı olacak şekilde etüt çalışmalarına altlık teşkil eden CBS servisi belediyemizde özellikle teknik birimler tarafından yoğun olarak kullanılmaktadır.
Hukuk Bilgi Sistemi
Belediyemize açılan davaların takibi ve davalar arasındaki ilişkilerin emsalliklerin benzerliklerin bulunabilmesi için geliştirilen konuma dayalı Hukuk Bilgi Sistemi Belediyemiz Hukuk Müşavirliği'nin hizmetine sunulmuştur. Bu sistem ile açılan davaların konumu kadastro parsel bilgileri emsal değerleri dava tarihleri mahkeme bilgileri gibi bilgilere ulaşılabilir.
Resim 7
2010 yılı içerisinde çalışmaları başlatılan diğer proje ise "Fakirlik ve Sosyal Doku Bilgi Sistemi" projesidir. Bu proje Sosyal Hizmetler ve Özürlüler Koordinasyon Şube Müdürlüğü ile geliştirilmekte olup mevcut sistemin harita ile eşleştirilerek coğrafi olarak ilişkilendirilmesi sağlanacaktır. Bu sayede belediye sınırları içindeki tüm engelli, özürlü ve ihtiyaç sahibi vatandaşlarımız harita üzerinden gözlemlenip yardım bakım vb. diğer projeler için altlık teşkil edecektir.
En önemli raster altlıklardan birini oluşturan uydu fotoğraflarının 2010 yılında yenilenmesi için Büyükşehir Belediyemiz KCETAŞ ve KASKİ ile işbirliği içerisinde Kayseri'nin tüm ilçelerini (yerleşim merkezleri) içine alacak şekilde 50-
Bundan sonra proje sayımızı arttırarak sadece belediye içinde değil diğer kamu kurum ve kuruluşlarına da projeler üretme niyetindeyiz. Bu kapsamda protokoller yaparak sistemin devamlı güncelliğini garanti altına almayı düşünüyoruz. Mekânla ilişkili olarak hizmet sunan tüm kamu kurum ve kuruluşları mutlaka Coğrafi Bilgi Sistemleri'nden faydalanmalıdır. Biz de Kayseri'de en azından bu çalışmalara bir vizyon kazandırma ve coğrafi bilgi sistemleri ile çalışma algısının giderek artması için böyle bir çalışmayı görev edindik.
