İBB 'Koruma, Uygulama ve Denetim Büroları'nın (KUDEB) çalışmaları devam ediyor
İstanbul Büyükşehir Belediyesi "Koruma, Uygulama ve Denetim Büroları" (KUDEB),
11 Haziran 2005 tarih 5226 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Yasası'nın 13. maddesine dayanılarak İstanbul Büyükşehir Belediyesi bünyesinde 13.07.2006 tarih ve 1323 sayılı meclis kararı ile kuruldu.
KUDEB bünyesinde yer alan; "Restorasyon ve Konservasyon Laboratuvarı", "Ahşap Eğitim Atölyesi", "Taş Eğitim Atölyesi", "Bakım Onarım İzinleri Bölgesel Çalışma Grupları", "Envanter ve Sayısallaştırma Grubu", "Denetim Ekipleri", "Tarihi Peyzaj Grubu" ile kültür mirasının korunması ve sürdürülebilmesi adına çalışmalarını akademik ve uygulamalı olarak sürdürüyor.
Bakım Onarım İzinleri Bölgesel Çalışma Grubu: İstanbul'un tamamında yedi bölgeyi kapsayan çalışmaları ile bakım onarım izinleri düzenleyerek kâgir ve ahşap yapıların korunmasına önemli katkılar sağlamıştır. Bu kapsamda 2010 yılı Haziran ayı itibariyle 634 yapıya bakım onarım izni ve iskân görüşü verildi.
Envanter ve Sayısallaştırma Grubu: Medeniyetlerin başkenti İstanbul hala eski eser envanterine sahip değil. "İstanbul'un, İstanbul'da yaşamanın en büyük sorumluluğu bu mirası tanımlamak, tanımak" diye yola çıkan KUDEB; oluşturduğu "İstanbul Taşınmaz Kültür Varlıkları Envanter ve Sayısallaştırma Grubu" ile yaklaşık 2 yıllık bir emekle Belediyeler ve Koruma Kurulları'ndaki arşivlerde bulunan 41393 adet dosyayı tarayarak sayısal ortama aktarmış ve merkezi bir kayıt sistemi oluşturdu. Bu çalışmaların derlenip toparlanacağı külliyat niteliğindeki kitaplardan ilki, Çatalca İlçesi Kültür ve Tabiat Varlıkları Envanteri olarak tamamlandı.
Restorasyon ve Konservasyon Laboratuvarı: Tarihi eserlerdeki yapı malzemelerinin (ahşap, taş, harç, sıva vb.) belirlenmesinde ve onarım çalışmalarında aslına uygun yapı malzemelerinin önerilmesi, araştırmaların yapılması, koruma önerilerinin geliştirilmesi konularında, teknolojik imkânları ve bilimsel bilgiyi kullanarak farklı disiplinlerdeki uzmanları ile çalışmalarını sürdürüyor. Laboratuvar, 27 uzmanı ile 2007 yılından bugüne 309 adet malzeme analiz ve konservasyon raporu hazırladı.
Ahşap Eğitim Atölyesi: 2008 yılı başında Süleymaniye ve Zeyrek'te kurulan atölyelerde geleneksel ahşap yapı ustalığını özgün mimari detayları bozmadan gelecek nesillere anlatmak amacıyla çeşitli kurslar düzenleyen Ahşap Eğitim Atölyesi, teorik eğitim çalışmalarının yanı sıra Dünya Kültür Mirası alanları olan Süleymaniye, Zeyrek ve Sulukule'de 75 adet tescilli ahşap yapının restorasyonunu tamamladı.
Genç ahşap ustası adayları, geleneksel ahşap ustalığını geleneksel mimari detaylarda, yapı elemanları üzerinde çalışarak, uygulamalar yaparak öğrendiler. Meslek liseleri, meslek yüksek okulları ve mimarlık fakülteleri yeni mezunlarının ahşaba, ahşap malzemeye olan bakış açısı değişti; yapıların korunması ve onarımı konusunda zihinlerdeki bilgiler yenilendi. Ahşap Eğitim Atölyesi eğitim çalışmaları kapsamında, farklı süre ve içeriklerde 400 kursiyere sertifika verildi.
Ahşap Eğitim Atölyesi'nin çalışmaları bilgi birikimi ilçe belediyeleri ile paylaşıldı ve Eyüp Belediyesi'nin işbirliği ile Eyüp'te bir ahşap atölyesi kuruldu. Üçgen Ada, Feshane ve Kızılmescit Sokağı restorasyon çalışmaları da sürdürülüyor.
İstanbul ve diğer kentlerdeki yerel yönetimlerin atölye çalışmalarına ilgisi devam ediyor. Kazanılan tecrübeler de yerel yönetimlerle gerçekleştirilen toplantılarda paylaşılıyor.
Taş Eğitim Atölyesi: 2009 yılında tarihi yarımda başta olmak üzere 24 adet tarihi eserin; çeşme, türbe, kuş evi cephe temizlikleri ve onarımları yapıldı. 2010 yılında da 15 çeşmenin restorasyonu için çalışmalara başlandı. İstanbul Ticaret Odası ile yapılan bir protokol sonucu, tarihi yarımada ve Üsküdar'daki 15 çeşmenin KUDEB uzmanları denetiminde yapılacak olan restorasyon ve konservasyon çalışmaları başladı.
Denetim Ekipleri: İstanbul'da devam eden restorasyon şantiyelerinde yerinde tespit ve denetim faaliyetlerini sürdürüyor. KUDEB'in kuruluş amaçları ve temel görevleri arasında yer alan koruma ve onarım uygulamalarının denetimleri ile eski eserlerin aslına uygun şekilde restorasyonu sağlanıyor ve sunulan önerilerle korumanın sürdürülebilirliği adına önemli çalışmalar yapılıyor.
KUDEB'in düzenlemiş olduğu seminerler, paneller, toplantılar; kitaplarda derlenerek restorasyon ve onarım konusunda çalışanlara kaynak kitap olmaya devam ediyor. Üç ayda bir yayınlanan ve alanında ilk bilim dergisi olan, Restorasyon ve Konservasyon Çalışmaları Dergisi'nde yayımlanan makaleler, restorasyon çalışanlarının ve akademik çevrelerin gündemlerine de katkı sağlıyor.
Y.Mimar Şimşek Deniz
İBB KUDEB Müdürü
