Venedik, “Tehlikede Olan UNESCO Miras Alanı” Listesine Girmekten Kaçınabildi
UNESCO'nun Dünya Mirası Komitesi, 22 Temmuz 2021 Perşembe günü, Venedik ve lagün ortamının, nüfustaki istikrarlı düşüşün ve kötü yönetimin yanı sıra aşırı turizmin etkisi nedeniyle “tehlikede bir dünya mirası alanı” olarak belirlenip belirlenmeyeceğini tartıştı.
Venedik ve lagün çevresi, İtalya'nın şehrin tarihi merkezinden geçen devasa yolcu gemilerini yasaklamasının ardından “UNESCO'nun Tehlike Altındaki Dünya Mirası” listesine girmekten kaçınabildi. Çevreci gruplar, UNESCO Dünya Mirası Komitesi'nin kararını eleştirdi
Çin'de toplanan UNESCO Dünya Mirası Komitesi, İtalya'dan Aralık 2022'ye kadar Venedik'ten; aşırı turizm, nüfus düşüşü ve 2023'teki bir toplantıda ele alınacak diğer sorunlardan koruma çabaları hakkında bilgi sunmasını istedi.
İtalyan hükümeti, 1 Ağustos'tan itibaren devasa yolcu gemilerini şehrin tarihi merkezinden Venedik lagünündeki başka bir sanayi limanına yeniden yönlendirme sözü vererek bu ay UNESCO'nun Tehlike Altındaki Dünya Mirası listesinde tanımlanmaktan kaçınmak için harekete geçti. Pandemi nedeniyle uzun bir duraklamanın ardından kısa süre önce yeniden başlayan gemi trafiğinin San Marco Havzası ve Giudecca Kanalı'ndan geçişi, UNESCO'nun Venedik'in durumunu “risk altında” görmesi için belirttiği nedenler arasındaydı.
İtalya Kültür Bakanı Dario Franceschini ise UNESCO'nun kararını memnuniyetle karşıladı ve hükümetin Venedik su yollarından San Marco Bazilikası ve Doges Sarayı'na bakan 25.000 tonun üzerindeki gemileri yasaklama yönündeki son hamlesini takdir etti.
Franceschini yaptığı açıklamada, "Şimdi, Venedik'e yönelik küresel ilgi yüksek kalmalı ve lagünün korunması için çalışmak ve bu eşsiz gerçeklik için sürdürülebilir bir kalkınma yolu belirlemek herkesin görevidir" dedi.
Ancak sürece gözlemci olarak hareket eden sivil toplum grupları, yolcu gemisi yasağının, Venedik'i tehdit eden aşırı turizm, kültürel ve doğal kaynakların yönetimi ve kentsel gelişmeyi kontrol etmeyi içeren birçok sorundan yalnızca birini ele aldığını söyledi.
Gruplar ayrıca, endüstriyel liman Marghera'ya yolcu gemilerini bağlamaya yönelik geçici kararın hâlâ lagünü tehlikeye attığını ve şehirdeki gemileri ve turizmi yönetmek için henüz uzun vadeli planların yapılmadığını söyledi.
Dünya Mirası İzleme Başkanı Stephan Doempke UNESCO Komitesine verdiği demeçte, "Venedik ve lagününün istikrarsız koruma durumunu etkileyen kalıcı sorunlar, uzun süredir karmaşık ve etkisiz bir yönetim çerçevesiyle ilişkilendirildi. Uzun vadeli bir vizyondan ve yerel toplumu içeren bir stratejiden yoksun” dedi.
Venedik kitle turizmi 2019'da yaklaşık 25 milyon bireysel ziyaretçiyle zirveye ulaşırken, 50.000'in biraz üzerinde sakini olan şehir her yıl yaklaşık 1.000 Venedikliyi kaybediyor.
UNESCO'nun Dünya Mirası Merkezi, geçen ay Venedik'i, uluslararası toplumu şehrin durumunun aciliyeti konusunda uyarmanın bir yolu olarak “tehlike altındakiler” listesine eklemeyi önerdi. Merkezin direktörü Mechtild Roessler, Associated Press'e, bu öneriyle; tehlike ve önemli risk altındaki bölgeleri korumaya, sorunları çözmeye yardımcı olacak bir yanıtı teşvik etmeyi amaçladığını söyledi.
Yine de, “tehlike altındakiler” listesine alınma, UNESCO'nun insanlık için olağanüstü evrensel değerleri olarak tanıdığı yerler olan “Dünya Mirası” alanlarının yerel yönetimlerine yapılan bir ihtar olarak görülüyor.