Su Talebini Yönetmek ve Su Tüketimini Azaltmak İçin Neler Yapılabilir?
Sezgin ERÖZBAĞ
ABB ASKİ İç Denetim Birimi Başkanı
Yaşanabilir ve su sıkıntısının olmadığı bir dünya için, alabileceğimiz basit ve kişisel önlemlerle suyumuzu koruyabiliriz. Bu konuda herkesin üzerine düşen görev ve sorumluluk vardır. Malum, su tüm canlıların yaşam kaynağı ve hiçbir şekilde alternatifi de yok.
Ülke olarak içinde bulunduğumuz coğrafya kuraklık riskini barındırmaktadır. Üstelik yağışların azaldığı ve barajların alarm verdiği bir dönemdeyiz. Bu konu hemen hemen her gün haber konusu da olmaktadır. Şehirlerde planlı su kesintileri de başlamış durumda.
O halde ne yapılmalı.
Sorunu sadece yağışların yetersiz olmasına bağlayıp işin içinden sıyrılamayız.
Aşağıda alınabilecek önlemlerle ilgili önerilere yer verilmeye çalışılmıştır.
I) Bireysel Düzeyde Yapılabilecekler
Su Tasarrufu Sağlayan Alışkanlıklar Geliştirmek
• Duş süresini kısaltmak.
• Diş fırçalarken veya tıraş olurken musluğu kapatmak.
• Bulaşık ve çamaşır makinelerini tam doluyken çalıştırmak.
• Su tasarrufu sağlayan malzemeler kullanmak. (Örneğin düşük akışlı duş başlıkları ve musluklar gibi).
• Çift kademeli rezervuarlar tercih etmek. (Az su tüketen tuvalet sistemleri gibi)
• Evlerde gri su (lavabo ve duş suyu) arıtılarak tekrar kullanımını sağlamak.
• Bahçe sulamada damla sulama sistemleri kullanmak.
• Yağmur suyu toplama sistemleriyle sulama yapmak.
• Sabah erken veya akşam saatlerinde sulama yaparak buharlaşmayı azaltmak.
• Musluk, boru ve rezervuar sızıntılarını düzenli kontrol edip tamir etmek. (Bir damlayan musluk ayda yüzlerce litre su kaybına neden olabilir)
II) Toplumsal ve Kurumsal Düzeyde Yapılabilecekler
Etkin Su Yönetimi Politikalarını Uygulamak
• Su yönetimini varlık yönetimi anlayışı ile yapmak, bunun için su kaynaklarının sürdürülebilir kullanımını teşvik eden politikalar geliştirmek.
• Su fiyatlandırmasında kademeli tarife uygulamak. (Daha fazla tüketenin daha yüksek ücret ödemesi gibi).
• Eski ve sızdıran su şebekelerini yenilemek (Örneğin Türkiye’de bazı şehirlerde şebeke kayıpları %50 ve üzerindedir).
• Türkiye’de suyun en fazla tüketildiği tarım sektöründe (yaklaşık %75) damla sulama sistemleri kullanmak.
• Sanayide suyun tekrar kullanılabileceği kapalı devre sistemler kurmak.
• Geri dönüştürülmüş su (gri su) sistemlerini yaygınlaştırmak.
• Toplumu su tasarrufu konusunda bilinçlendirmek için kampanyalar düzenlemek.
• Okullarda suyun önemi ve tasarruf yöntemleri hakkında eğitim vermek.
• Su kullanımını izleyen ve optimize eden akıllı sayaçlar kullanmak.
• IoT (Nesnelerin İnterneti) tabanlı sistemlerle su tüketimini gerçek zamanlı takip etmek.
• Binalarda yağmur suyu toplama sistemleri kurarak sulama veya tuvalet rezervuarlarında kullanmak.
• Kuraklığa dayanıklı bitki türlerini teşvik etmek.
• Su havzalarını korumak ve erozyonu önlemek için ağaçlandırma projeleri yürütmek.
Yukarıda yer alan örnekler daha da çoğaltılabilir veya geliştirilebilir. Burada önemli olan suyu etkin, tasarruflu ve verimli kullanma bilincinin oluşturulmasıdır.
Bu iş sadece su temini sağlayan idare ve belediyelerin sorunu değil, herkesin sorunudur. Daha doğrusu milli bir mesele olup kanaatimce en az savunma sanayi kadar önemlidir.
