'Geleneksel belediyeden e-Belediyeye dönüşüm kaçınılmazdır'

Orhan Albayrak: Türkiye’deki yerel yönetimleri, çağımızın gereği olan e-belediyeye dönüştürecek, kentlilerin bakış açısını da göz önüne alarak en son bilişim/ iletişim teknolojilerini kullanarak geliştirilecek bir Ar-Ge yazılım uygulamasıdır. Projemiz TUBİTAK tarafından desteklenmektedir.

e-Belediye: Projenin başlatılma nedenleri nelerdir?

Orhan Albayrak: Tüm dünyada belediyelerin çok hızlı ve çok çarpıcı bir değişim/gelişim/dönüşüm sürecine girmesi. Geleneksel devletten e-devlet’e, geleneksel belediyeden de e-belediye’ye geçişin kaçınılmaz olması. Avrupa birliği ile uyum çalışmaları ve bu çalışmaların zorunlu kıldığı yasal düzenlemelerin yaygınlaşması. e-belediyecilik ürün/sistem/çözüm ve hizmetleri kapsamında yeni ve özgün bir yazılımın bulunmaması

e-Belediye: Projenizdeki yenilikler neler?

Orhan Albayrak: Stratejik Planlama / Afet ve Acil Durum Yönetimi / Performans Ölçütleri ve Ölçümü / CBS ile Mekansal Karar Destek Sistemi / CBS ile Kentliye Karar Destek Sistemi / 3 Boyutlu Kent Modellemesi / Nakit Analizi / Sabit Kıymetler / Stok Analizi / Proje Muhasebesi / Avrupa Birliği e-belediyecilik Normlarına Uygunluğu/ Kiralanabilir Yapı / Thin / Smart Client Desteği / Workflow / Business Rules / SOA(Service Orientation, Messaging) / Multi-Language / Multi-Currency / Customizable (Reporting, Logging, Exception Handling, Notification, Caching, Security)

e-Belediye: Projenizin teknolojik yapısı hakkında bilgi verebilir misiniz?

Orhan Albayrak: Servis Tabanlı Mimari (SOA) / Dağıtık Mimari / Çok Katmanlı / Bileşen Tabanlı Geliştirim / Enterprise Framework

e-Belediye: Projenizin önemli olduğunu düşündüğünüz bazı özelliklerine örnek verebilir misiniz?

Orhan Albayrak: En önemli özelliklerimizden biri kullanıcı arayüzümüzdür. Zengin İçerikli WEB Uygulaması (Rich Internet Application) (Kullanıcının ek birşey kurmasına gerek yoktur / Master/Detay özelliği / Tüm ekran bölümleri büyütülüp küçültülebilir / Internet Explorer, Firefox vb. Sıkça kullanılan tüm browserlarda çalışma özelliği) Tek Bir Ekran Üzerinden Giriş Yapılması. Tarihce(History). Sık Kullanılanlar. Sayfaları Hiyerarşik Gösterme ve Kolayca Geçme. Dinamik Sorgu Oluşturabilme.

Geçerlilik Denetimleri. Esnek Raporlama ve Export Edebilme. Tema ve Dil Seçimi Yapabilme. Kullanım Kılavuzuna İhtiyacı Kaldıracak Yardım Bölümü.

Değer bazı özellikler ise: Temel hazır yapının üstüne her müşteriye özel geliştirim. Kolay kullanılabilir ekranlar. Yeni isteklerin hızla gerçekleştirilebilmesi. Veritabanı bağımsız. e-devlet’e, e-imza’ya uygun altyapı. Diğer kurum ve kuruluşlarla kolayca entegrasyon yapılabilme diyebiliriz.

e-Belediye: Projenizde Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) konusunda gerçekleştirdiğiniz başlıca uygulamalardan bahseder misiniz?

Orhan Albayrak: Günümüz CBS uygulamaları, mekansal verilerin işlenmesi, güncellenmesi ve analizler yoluyla belediyenin ve kentlinin daha yaşanır bir mekan yaratması adına gerçekleştirilen işler bütünüdür. Belediyelerimizin öncelikle sorumluluk alanları içinde akıllandırılmış haritalardan yararlanarak adres bilgi sistemi altlıkları ile CBS’yi sorgulanabilir ve güncellenebilir hale getirmesi gerekmektedir. Bu noktadan yola çıkarak belediye geneli harita, numarataj, imar ve taşınmaz birimlerinde kullanılacak olan arayüzlerimizi oluşturmuş bulunmaktayız. Uygulamalarımız adres bilgi sistemi sorgulayan, güncelleyen ve mekansal analizler yapabilen kullanımı kolay ve sonuç odaklı arayüzler bütünüdür. Bununla beraber belediyelerimizdeki şeffaf yönetimi halka açmak amacıyla kentlinin imar durumu bilgilendirilmesi gibi belediyenin idari bilgilerinin de paylaşıldığı Web tabanlı uygulamalar bulunmaktadır. Ayrıca kentliye karar destek sistemi amacıyla, ne nerededir ve en kısa yol veya zaman ile nasıl gidilir gibi sorulara cevap verebilen navigasyon uygulamaları da bulunmaktadır. Sentim Bilişim belediyelerdeki CBS gereksinimlerini sadece Harita ve İmar müdürlüklerinde sunduğu çözümler olarak değil, aynı zamanda üst yönetim birimleri ve karar mekanizmaları için de yardımcı araçlar geliştirerek belediyelerimize ilave kazanımlar sağlamayı amaçlamaktadır. Bununla beraber kentlinin kolaylıkla kendini konumlandırmasına yönelik Web tabanlı 2 ve 3 boyutlu uygulamalar üzerinde çalışmalarımız devam etmektedir. Yazılım modüller bütünü çerçevesinde çalışmaktadır. Bunlar; CBS Görüntüleyicisi, CBS Düzenleyicisi, CBS Mekansal Analizler, CBS İmar, CBS Belediyecilik Uygulamaları, CBS Web Tabanlı Kent Rehberi, 3 Boyutlu Kent Modellemesi, CBS Afet Yönetimi, CAD Editorü

e-Belediye: Uygulamalarınızı detaylandırmak adına bahsettiğiniz ana modülleri açıklarmısınız?

Orhan Albayrak: Sözü edilen ana modüller kullanılan veritabanı itibariyle adres bilgi sistemi temel altlığı önceliği ile çalışmaktadır. Sırasıyla bahsedilen CBS Görüntüleyicisi, Düzenleyicisi, Mekansal Analizler, Belediyecilik Uygulamaları, Web tabanlı kent rehberi ve 3 boyutlu kent modellemesi aynı veritabanını kullanır ve günceller. CBS veritabanı YBS (Yönetim Bilgi Sistemleri) ile entegre bir veritabanına sahiptir. Bu entegrasyon ile YBS belediyecilik uygulamalarındaki mükelleflerinin takibi amaçlanmıştır.

CBS ortamına dönüştürülmüş imar planları ile de gerek kentliye gerekse belediye personeli için imar durumu bilgisini interaktif olarak sunan bir çözüm bulunmaktadır. Diğer temel haritacılık ve imar planlarının oluşturulması ve tadilatına ilişkin araçlar CAD editörü ile sağlanmaktadır.

Bu bilgiler ışığında CBS görüntüleyicisi ana modülünde temel sorguların gerçekleşeceği bir grafik arayüz bulunmaktadır. Burada belediyede harita, imar, numarataj, vergilendirme birimleri ve yetkilendirilmiş diğer personelin adres bilgi sistemindeki numarataj verilerini, imar adalarını, kadastral parselleri ve binaları gösterip, veritabanından harita bazlı istenilen ölçekte çıktılar alabilmeye imkan sağlayan geniş bir yelpazede sorgulama imkanı sağlayan bir uygulama oluşturulmuştur. Belediyelerimizin aciliyetle önem verdiği konuların başında kompakt bir sistem gereksinimi olduğundan kullanıcı dostu ve yüksek performanslı sorgu imkanı veren bir tasarım Sentim Bilişim’in öncelikleri arasında olmuştur.

CBS düzenleyicisi ise bu veritabanını güncelleyen bir yapıya sahiptir. Coğrafi objelerin geometrilerinin değiştirilmesinin yanı sıra içinde bulundurduğu interaktif diyalog pencereleri ile istenilen katmanların veritabanı güncellemesi de yapılabilir (Sekil 4.). Adres Bilgi Sistemi güncelleyicisi olarak çalışacak bu modül, CBS görüntüleyicisinin bütün özelliklerine sahiptir. Bunun yanında nokta, çizgi ve kapalı alan düzenleme ve ekleme özellikleri olacaktır. Düzenleme araçları belediyedeki temel gereksinimleri karşıladığı gibi ilave kolaylaştırıcı obje birleştirme ve bölme gibi temel haritacılık işlevlerini de yerine getiren fonksiyonlar bütününü oluşturmaktadır.

Sentim Bilişim olarak geliştirmeye devam ettiğimiz diğer ana modüllerden mekansal analizlerde belediyenin emlak, çevre temizlik ve reklam birimlerinin mekansal analiz yapabileceği ve sorgulamalar ile beyanların takibinin sağlanacağı bir çözüm tasarlanmaktadır. Adres bilgi sistemi modülündeki özelliklerinin (Standart CBS Görüntüleyicisi) yanı sıra mekansal analizleri de içerecek bir arayüz bulunmaktadır. Kaçakların ve ödemelerin takibinin haritalar üzerinden yapılacağı bu modülde belediye karar mekanizmalarına ve üst yönetim birimlerinin alacakları kararlar ve aksiyonlar için önemli bir etken olarak fayda sağlayacaktır. Geliştirilmesine devam edilen CBS İmar, Web tabanlı 2 ve 3 boyutlu kent rehberi, CAD Editoru, CBS Afet Yönetimi gibi uygulamalar ile de belediyelerdeki süreçleri karşılayan genel gereksinimler tamamlanacaktır. Uygulamalar bütünü itibariyle kentli ve belediye personeli için çağdaş e-belediyecilik düşüncesiyle hizmetler sunacaktır.

e-Belediye: Projenizin ileriye dönük hedefleri nelerdir?

Orhan Albayrak: En önemli hedef dünyada rekabet edebilecek kalite ve fiyatta ürünlerle Türk yazılımcılarının başarılarını duyurmak. Bu projemizde geliştirilen framework ve bileşenler(component) diğer başlatacağımız projeler için çok önemli bir avantaj sağlayacak. Böylece geliştireceğimiz diğer yazılım ürünlerin birçoğunu 5’de bir maliyetle geliştiriyor olmayı sağlayacağız. İnsan gücümüzün daha çok zamanını araştırma ve geliştirme için kullanmasıyla rekabet gücümüz de artacak.