e - Belediye’ye Dönüşüm’ün Bilişim Ğ İletişim Teknolojileri Stratejisi
Böylesine bir zorunluluğun açık, hatta apaçık olmasına karşın; şu temel gerçeklerin de göz önünde bulundurulması gerekiyor: Yapıları gereği tüm bilişim-iletişim teknolojileri; gerek ilk yatırım bedelleri gerekse yatırım sonrası bakım, işletim, yükseltim giderleri açısından pahalı yatırımlardır.
Yine yapıları gereği tüm bilişim-iletişim teknolojileri olağanüstü bir hızla, kökten değişim ve dönüşümden geçtikleri için, henüz yatırım uygulama aşamasında bile, seçilen kimi bilişim-iletişim teknolojilerinin aşılması, hatta devre dışı kalması dahi olasıdır.
"Yanlış Bilişim - İletişim Teknolojileri Seçimi"; kuruluşu, anlamsız ve yararsız masraflara sokmanın, hayal kırıklığına uğratmanın ötesinde; söz konusu yeni uygulama öncesindeki konumunun daha gerilerine bile düşürebilir. Bunun içindir ki burada bilişim-iletişim teknolojilerinin zorunlu oluşu kadar; kuruluşa ve kuruluşun hedeflerine özgü doğru bilişim-iletişim teknolojilerinin tanımlanması, seçimi, uygulanması, denetlenmesi, sürdürülmesi, iyileştirilmesi de "zorunlu" oluyor. Böyle bir yaklaşımsa, Kuruluşa ve kuruluşun hedeflerine özgü bilişim-iletişim teknolojileri stratejisinin tanımlanmasından başka bir şey değildir.
Bu konuda belediyelerimizde yürütülen ve planlanan strateji çalışmalarını; İstanbul Büyükşehir Belediyesi, Bayrampaşa Belediyesi, Kocaeli Büyükşehir Belediyesi ve Yalova Belediyesi yetkililerine sorarak araştırdık.
e-Belediye: Belediyenizin önümüzdeki "5-10" yıl ve hatta daha ötesi için entegre "Bilişim- İletişim Teknolojileri Stratejisi" nedir?
İstanbul Büyükşehir Belediyesi, Bilgi İşlem Daire Başkanı Hakkı Tok:
Entegre Bilişim Teknolojileri denildiğinde bütün katmanları ile iletişim altyapısı ve bu altyapı üzerinde hizmet veren uygulamalar olarak iki kategoride anlatmak mümkün.
İBB olarak bilişim teknolojilerini hayata geçirme hususundaki öncülüğümüz ve hizmet sahamızın genişliği-hizmet verilen şehrin İstanbul olması bize öncelikle altyapısal olarak şunu emrediyor; yüksek hızlı ve kesintisiz iletişim altyapısı sürekli kendini yenileyecek şekilde oluşturulmalıdır.
İBB fiber optik kablo kullanma oranını hızla arttırma yönünde plan yapmış ve bunu hayata geçirmektedir. Fiber altyapısını sağlayan kuruluş olan Türk Telekom’dan aciliyet sırasına göre fiber yatırımı talep etmekte ve bunun maliyetini karşılamaktadır. Ayrıca Fiber Optik katman üzerine transparan STM-4 (622 Mbit) SDH yatırımı yapılmakta ve bu iletişim kanalları kullanılarak İBB’nin tüm birimleri yedekli ve alternatifli olarak birbirine bağlanmaktadır.
İBB ulusal internet ağına geniş bant bağlantısı ve alternatif data hatlarıyla bu hususta da kesintisizliği büyük ölçüde sağlamış olmakla birlikte sistemin geliştirilmesi, güvenliğinin devamlılığı hususunda yeni teknolojiler de değerlendirilerek çalışmalar devam ettirilmektedir. Bu iletişim altyapısının üzerinde verilen hizmetlerimiz de (internet, intranet, e-mail, fax server, ftp server, web tabanlı ve Windows tabanlı uygulamalar, GIS uygulamalarıÉ) performans, stabilite ve kod güvenliği, mimari ve metodoloji açısından sürekli gözlemlenmekte ve ihtiyaçlar istikametinde entegre bilim stratejisi; SOA (Service Oriented Architecture) tabanlı, WebBased, ilişkisel, platform bağımsız, yeni teknolojilere (özellikle mobil teknolojiler) eğilimli yapısal bir politika çerçevesinde geliştirilmekte ve hizmete sunulmaktadır.
Ayrıca e-Belediye konseptine uygun entegre bir Coğrafi Bilgi Sistemi’ni İstanbul halkına sunmak... Bu strateji Bilgi Teknolojileri Daire Başkanlığımız yönetiminde teknik, idari personelin katılımıyla yapılan uzun görüşmeler neticesinde en son Haziran 2006 da yenilenmiştir. Ancak bu strateji ilk bu tarihte hazırlandı diyemeyiz. Elbette henüz internet hızlarının 15 Kbps gibi çok düşük seviyelerde olduğu 1997 yıllarında yüksek hızla internet üzerinden yayın yapmaya başlayan bir kurumun stratejisinin bu gün oluştuğunu söylemek zor.
Bilişim stratejilerini 3 temel bileşene ayırmak mümkün. Bunlar Bilişim, Haberleşme Altyapısı ve Coğrafi Bilgi Sistemi’dir. Stratejik planımızın uygulama aşamalarını 2011 yılına kadar planlamış bulunuyoruz.
Bayrampaşa Belediyesi Bilgi İşlem Müdürü Reyhan Sarı:
Bilişim teknolojilerinin süratli değişimine uygun, mevcut yazılımların öncelikli planda web tabanlı etkin sorgulama ve erişim olanakları sağlayacak teknolojilerin belediyemize kazandırılması en öncelikli hedeflerden birisidir. Bu bağlamda Veri Madenciliği (Özelliklede web Madenciliği), Veri Madenciliği çalışmaları için olmazsa olmaz olan Veri Ambarı Sistemi’nin geliştirilmesi, veri güvenliği konusunun önemi çerçevesinde gerekli olan kriptoloji gereksinimlerinin tespiti, vatandaşın veritabanı içerisinde her türlü bilgisinin entegre bir şekilde hızlı sorgulamaya izin verecek, sorgulamada gerekli olacak yetkilendirme işlemini düzgün bir sistemde yerine getirecek teknolojinin oluşturulması, mevcut personelin ve yeni gelecek personelin gelişen teknoloji hakkında eğitimine olanak sağlayacak e-learning tabanlı bir sistem oluşturulması alanlarında yapılacak çalışmalar önem arz etmektedir.
Kocaeli Büyükşehir Belediyesi, Bilgi İşlem Daire Başkanı Muhammet Aydın:
2005 yılı başında yapılan daire başkanlıkları düzeyindeki toplantılar neticesinde bilişim stratejimiz belirlenmiştir. Buna göre; gelişmiş bilgi iletişim teknolojilerini ve çağdaş yönetim tekniklerini birlikte kullanıp çalışanları ve vatandaşı hizmette ön plana çıkarmak, kent yaşamının gelişmesinde saydamlığın ve katılımın artırılması hedeflenmektedir. Bilgi toplama, depolama, üretme, dağıtma aşamaları esas alınmaktadır.
Yalova Belediyesi Bilgi İşlem Müdürü Cafer Şengünlü:
Belediyemizde 2000 yılından itibaren bilişim ve iletişim teknolojileri yakından takip edilmekte ve çalışmalarımıza mümkün olduğu kadar entegre edilmektedir. Vatandaşlarımızın da bundan faydalandırılması sağlanmaktadır. Planlanan çalışmalar arasında; MIS (Yönetim Bilgi Sistemi) belediye birimleri tarafından kullanılan tüm sözel uygulamalar ile GIS (Coğrafi Bilgi Sistemi) harita ve imar uygulamalarının bütünleşik olarak kullanılması, analiz edilmesi ve halkı bilgilendirmek için Internet ortamında sunulması. Yalova’nın depremsellik verilerinin Internet ortamına açılması. Belediyeye bağlı olan birimlerin teknolojik alt yapı sorunlarını çözerek, halka daha hızlı ve daha nitelikli hizmet sunmak. Belediyemizde, E-Belediye uygulamalarını geliştirmek. Oluşturulmuş olan Numarataj Sistemi’nin, Mahalle, Cadde/Sokak tanımları ile adres değişikliklerinin güncellenmesi ve halka sunulması. Belediyedeki taşınmaz, beyan, ruhsat verilerinin düzenlenip güncellenmesi yer alıyor.
e-Belediye: Halen e-Belediye tanımlamasının hangi aşamasında bulunuyorsunuz ve gelecekte neleri yapmayı planlıyorsunuz?
İstanbul Büyükşehir Belediyesi, Hakkı Tok:
e-Belediye olarak tarif edilecek olan hizmetlerin bilişim altyapısını maksimum düzeyde kullanarak verilmesini sağlamaya yönelik çalışmalar da mevcut. Ülke şartlarında öncü bir konumda olduğumuzu; ancak bu durumun çok daha fazla geliştirilmesi gerektiğini düşünüyoruz. e-Belediyecilikle ilgili birçok uygulamaya www.ibb.gov.tr web adresimizden erişilebilir.
Bayrampaşa Belediyesi, Reyhan Sarı:
Elektronik Belediye (e-Belediye) çalışmaları çerçevesinde; belediye yönetimi ile yerel yönetim hizmet ve faaliyetlerinde enformasyon teknolojilerinin kullanımı, vatandaş ve işletmelere Internet üzerinden etkin bir biçimde hizmet sunumu, kurum içi birimlerin bilgisayar ağları ile entegrasyonu ve ilgili dış birimlerle ağ üzerinden iletişimin sağlanması konularında çalışmalarımız devam etmektedir.
e-Belediye sadece Internet üzerinde bir web sitesinin faaliyete geçmesi değil, bütünsel bir dönüşüm hareketidir. Bu dönüşüm hareketinin merkezinde belediye bünyesindeki tüm departman ve daire başkanlıklarının enformasyon teknolojileri ile bütünleştirilmeleri yer almaktadır. Bu bağlamda işlem trafiğinin azalmasını sağlayacak gerekli yazılım ve belediyenin mevcut bilgilerinin güncellenmesine olanak sağlayan geniş kapsamlı Akıllı Kent Otomasyon Sistemi kullanılarak tüm müdürlüklerde her bir vatandaşın diğer müdürlüklerle entegre edilmiş bilgileri oluşturulmaktadır. e-Belediye çalışmalarının başarısı, belediyenin bütün birimlerinde "teknoloji kültürü"nün özümsenmesi, çalışanlar ve bölümler tarafından sahiplenilmesinden geçmektedir. Belediye için gerekli yazılım ve donanım ihtiyaçlarının temini, vatandaş ve işletmelerle Internet üzerinden etkileşimin sağlanabilmesi, kamu bilgi işlem teknolojilerinin etkin bir biçimde kullanılması, personelin yeni duruma adaptasyonu ve eğitim gereksinimlerinin karşılanması, hukuki ve teknik altyapıların yeniden planlanması, belediyecilik yasa ve düzenlemelerinin değişimi; yani e-belediye içeriğinin belirlenmesi gerekmektedir. Bu gereksinimlerin bilincinde olan belediyemiz gerekli faaliyetleri süratle yerine getirmektedir.
Bu kapsamdaki projelerden bir tanesi Akıllı Kent Otomasyon Sistemi (AKOS), diğer adıyla Kent Bilgi Sistemi’dir. Bu sistemle Belediye Yönetim ve Coğrafi Bilgi Sistemi’nin tek bir veritabanında çalışır halde oluşturulmasıyla entegratif bir bilgi bütünlüğünün sağlanması, belediye ile vatandaş arasında ilişkilerin elektronik ortama taşınarak çağdaş ve dinamik bir yapıya kavuşturulması, mekansal analiz ve sorgulamalarla bir taraftan; ilçenin sosyal, ekonomik ve kültürel dokusunun ve gereksinimlerinin ortaya çıkarılması ve sürekli olarak güncellenmesi, diğer taraftan da; gelir kaynaklarını en üst seviyeye yükselterek ilçemizin; sosyal, ekonomik, kültürel tabanlı tüm ihtiyaçlarını karşılayacak hale gelmesi sağlanacaktır. Ayrıca diğer kamu kurum ve kuruluşları ile tam bir eşgüdüm halinde çalışma ortamının ve altyapısının sağlanmasıyla kurumlar arası koordinasyon gerçekleştirilecektir. Böylece paylaşan, katılan, denetleyen uygar bir kent yapısı hedeflenmektedir.
Yönetim Bilgi Sistemi (MIS) Uygulamalarıyla belediyenin ihtiyaç duyduğu uygulama yazılımları için bir veri modeli oluşturulmuş ve buna uygun veri tabanı tasarımı yapılmıştır. İlişkisel Veri Tabanı Yönetim Sistemi üzerinde tüm birimler için yazılımlar hazırlanmıştır. Yazılımların kullanıcı eğitimleri iş başında verilmektedir.
Coğrafi Bilgi Sistemi uygulamaları kapsamında, Belediyemiz ile Tapu Sicil Müdürlüğü arasında yaptığımız protokol çerçevesinde Tapu Sicil Müdürlüğü’nde kurulacak sistemle tapu kayıt bilgileri (şerhler ve ipotekler dahil) online erişim sağlanacaktır. Bununla ilgili gerekli altyapı çalışmaları sonuçlanmak üzeredir.
Saha Çalışmaları ve Adres Bilgi Sistemi Oluşturulması: Pilot bölge olarak belirlenen Vatan ve Yenidoğan Mahalle sınırları içinde bulunan; bina, bağımsız bölüm ve kişilere ait verilerin toplanması için "Konumsal Tabanlı Bilgi Toplama" çalışması başlatılmıştır. Kurulan ekiple; Yenidoğan ve Vatan Mahalleleri’ndeki numarataj çalışmaları bitirilmiş olup, bina, arsa, arazi ve bağımsız bölümlerdeki veriler toplanmaya başlanmıştır. Saha çalışmaları içerisinde toplanan veriler ilgili müdürlüklerde bulunan veritabanındaki mevcut beyan bilgileri ile eşleme yapılarak harita destekli "Adres Bilgi Sistemi" oluşturulacaktır.
Kocaeli Büyükşehir Belediyesi, Muhammet Aydın:
Kocaeli genelindeki tüm vezne işlemleri sistem üzerinden online yapılacaktır.
e-MOS (Muhtarlık Otomasyon Sistemi) faaliyete geçirilmiştir. Yazışmaların ilçe ve ilk kademe belediyeleri, bağlı kuruluş ve iştiraklerle otomasyon üzerinden yapılması sağlanacaktır. e-İMZA yönetmeliğinin uygulanmasına geçilmesi sağlanacaktır.
Mezarlık Bilgi Takip (e-MBT) programının faaliyete geçirilecek ve bu hususta kiosk'lar kurulacaktır. Kocaeli’nin çeşitli noktalarında bulunan WEB kameralarının sayısını arttırılarak canlı Kocaeli görüntülerine yenileri eklenecektir.
Kent Rehberi çalışmalarında; Kocaeli ili sınırları içerisinde kalan tüm eğitim kurumları konumları ve demografik verileri ile sisteme girilecektir. (Özellikle Merkezi sınavlara girecek olan bütün adaylar, kolaylıkla okullarını sorgulayıp bulabileceklerdir.)
Kocaeli ili sınırları içerisinde kalan tüm eczaneler konumları ve demografik verileri ile sisteme girilecektir. Nöbetçi eczaneler veritabanı her ay güncellenecektir. Kocaeli Büyükşehir Belediyesi’nde kullanılmakta olan Otomasyon Programı’na entegre edilerek MIS&GIS bütünlüğü sağlanacaktır. (Özellikle itfaiye için yangına müdahalede çok önemli bir altlık sağlanacaktır.) Alt kademe belediyelerinin haritaları ve demografik verileri de sisteme girilecektir.
Yalova Belediyesi, Cafer Şengünlü:
2000 yılından itibaren başladığımız e-Belediye çalışmalarında hızla aşama kaydetmekteyiz. Şu anda "e-ödeme" işlemlerinde, Online Belediye Sistemi ile Internet üzerinden tahakkuk, tahsilat ve borç bilgileri görülebilmekte, bu işlemleri takip ederken kredi kartı ile son derece güvenli bir şekilde borç ödeme yapılabilmektedir. Ayrıca emlak, çevre, ilan ve reklam beyanları görebilmekte veya istenirse bu beyanların çıktısı alınabilmektedir. İhale takip bölümünde, ihale bilgilerine ulaşılmakta, yapılmakta olan ihaleler Internet ortamında canlı olarak yayınlanmaktadır.
Kentli Rehberi (GIS Uygulamaları), GIS & MIS veri entegrasyonu sayesinde, grafik haritalar üzerinden veri tabanındaki, Yönetim Bilgi Sistemi’nin bilgilerine ulaşılabilmektedir. Çeşitli sorgulama ve aramalar yapılabilmektedir. Mezarlık Bilgi Sistemi belediyemiz Internet sayfasında "e-Belediye" linkinde aktif olarak faaliyet göstermektedir. e-Belediye çalışmalarında geleceğe dönük olarak çalışmalarımız yoğun bir şekilde devam etmektedir.
e-Belediye: Belediyenizde mevcut "Bilişim-İletişim Teknolojileri" sistem ve çözümlerinin sürekliliğini sağlayabilmek için; "Felaketlerin Bertaraf Edilmesi Sistemi" mevcut mu?
İstanbul Büyükşehir Belediyesi, Hakkı Tok:
İş sürekliliğini sağlayacak şekilde gerek fiziki gerek servis katmanında tedbirler alınmış ve uygulanmaktadır. Felaket Durum Analizi ve Felaketlerin Bertaraf Edilmesi konusunda AKOM, sistemlerimizin felaket yedeklerini tuttuğumuz ve felaket anında önemli işlevler yüklemiş olduğumuz bir merkezdir ki kuruluşundan bu güne kadar işlevini kusursuz yerine getirmiştir.
Her donanımın tüm özellikleriyle dinamik olarak kayıtlı olduğu ve denetlendiği "Varlık Yönetimi Sistemi’ne yönelik bütün bilişimle ilgili cihazların (PC, Printer, network cihazları, vs...) envanterinin tutulduğu, arıza kayıt ve takibinin on-line yapıldığı sistemimiz mevcuttur ve intranet üzerinde hizmet vermektedir.
Bakım anlaşması kapsamında bulunan cihazların envanter kayıtlarının ve bakıma tabi işlemlerin kayıtlarının tutulduğu sistem mevcuttur.
Bayrampaşa Belediyesi, Reyhan Sarı:
Sistemin gerekli yedeklemeleri periyodik olarak gerçekleştirilmektedir.
Felaket Durum Analizi ve Felaketlerin Bertaraf Edilmesi Sistemi hakkında fizibilite çalışmalarımız devam etmektedir. Her donanımın tüm özellikleriyle dinamik olarak kayıtlı olduğu ve denetlendiği "Varlık Yönetimi Sistemi" konusunda; çalışanlarımız tarafından kullanılan donanım malzemelerinin grafiksel dökümü, fiziksel özellikleri ve güncel gereksinim analizi bilgileri müdürlüğümüz bünyesinde mevcuttur. Sistem arızaları formlar sayesinde müdürlüğümüze bildirilmektedir.
Ayrıca rutin işlemler olarak donanımların yükseltme (upgrade) işlemleri, soru tespit ve çözümlemeleri müdürlüğümüzce gerçekleştirilmektedir.
Kocaeli Büyükşehir Belediyesi, Muhammet Aydın:
Belediyenizde mevcut "Bilişim-İletişim Teknolojileri" sistem ve çözümlerinin sürekliliğini sağlayabilmek için "İş Sürekliliği Sistemi"miz var. Felaket Durum Analizi ve Felaketlerin Bertaraf Edilmesi Sistemi henüz bulunmuyor. Her donanımın tüm özellikleriyle dinamik olarak kayıtlı olduğu ve denetlendiği "Varlık Yönetimi Sistemi" mevcut. Sistemde, ADSL hatlarından kaynaklı geçici sorunlar yaşanmaktadır.
Yalova Belediyesi, Cafer Şengünlü:
Sistemde tüm kullanıcılar ve donanımları monitöring uygulaması kullanılarak takip edilmekte ve gerekli görülen yerlerde müdahale edilmektedir. Sistem anlamında genelde kullanıcı kaynaklı aksaklıklar yaşanmaktadır. Bunun dışında ise dış kaynaklı (Telekom, iletişim içindeki diğer firmalar) sebeplerden dolayı kesintilerle karşılaşmaktayız.
