Cancun'dan pek de iyi sesler çıkmadı
Bildiğiniz gibi Kyoto Protokolü'nün süresi 2012'de doluyor.
İklim Değişikliği Konferanslarının sonuncusu Aralık ayında Meksika'nın Cancun kentinde düzenlendi ve 10 gün sürdü.
Konferansta yine çok seslilik vardı ama herkes farklı şarkılar söyledi... Hep olduğu gibi yine güçlü tek bir ses çıkmadı...
1997'de imzalanan Kyoto protokolü, gelişmiş ülkelerin karbon gazı salımlarını kısıtlamasını ve gelişmekte olan ülkelerin temiz enerjiye yönlendirilmesini öngörüyor.
Peki Cancun'da neler oldu? Öncelikle Zirve'ye katılan 190 ülkeye Kyoto protokolünün genişletilmesi konusunda bir yıl daha düşünme süresi verildi.
2009'daki Kopenhag zirvesinin ardından Cancun'dan parlak kararların çıkması zaten beklenmiyordu. Ancak bu Zirvede genel beklenti, önümüzdeki yıl Güney Afrika'nın Durban kentinde gerçekleştirilecek olan iklim zirvesinde hukuki bağlayıcılığı olan bir resmi anlaşma metninin ortaya konması amacıyla ilgili taslağı sonlandırma yönündeydi.
Zirvenin temel çıktılarını şöyle sıralayabiliriz
İlk haftanın ilk günlerinden akıllarda kalan en önemli sahne, Japonya'nın müzakereleri bloke etmesi oldu. Japonya'nın, Kyoto Protokolü'nün ikinci bir yükümlülük dönemi ile devamına Kanada ve Rusya'nın da desteği ile karşı çıkması yaklaşık 20 yıldır ortaya koyulan çabanın sonunun mu geldiği sorularını akıllara getirdi. İkinci haftanın sonunda üst düzey ikna turlarının sonucunda birinci ve ikinci yükümlülük dönemleri arasında sürekliliğin sağlanacağı kararı alındı.
Sözleşme hattında yürütülen müzakerelerin anlaşma belgesinde küresel sıcaklık artışının 2oC'nin üstüne çıkmaması için acil eylem çağrısı getirirken, bu değerin 1,5oC'ye çekilmesi için de çalışma yürütülmesi kararı alındı.
Yürütülen müzakerelerin anlaşma metninde dikkati çeken diğer bir önemli konu da iklim değişikliği ile mücadelede küresel, bölgesel, ulusal ve yerel düzeyde atılan adımların önemine dikkat çekildi. Yerel yönetimler de dahil olmak üzere bu paydaşlar hükümet paydaşları olarak adlandırıldı. Özel sektör, gençler dahil olmak üzere tüm sivil topluma vurgu yapıldı.
Cancun Zirvesi'nin en önemli çıktılarından biri Yeşil İklim Fonu oldu. Fakir ülkeleri desteklemek amacıyla geliştirilen fon, gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerden eşit sayıda temsilcinin bulunduğu 24 üyeden oluşacak bir kurul tarafından yönetilecek. Bu yeni oluşum ilk üç yıl boyunca Dünya Bankası tarafından denetlenecek. Bu fonun sürekliliğini sağlamak amacıyla gerekli fonun nasıl yaratılacağı tartışmaları ile beraber bazı ülkeler uçak ve deniz ulaşımında kullanılan yakıta vergilendirme önerisi getirdi ancak buna rağmen herhangi bir karara bağlanamadı.
Önümüzdeki sayıda görüşmek dileğiyle, herkese "Mutlu Seneler"...
Serpil Yavuz
serpilyavuz@dogayayin.com
