Solar Sulama Sistemleri
Sulama sistemlerinin tarım potansiyelinin gereği gibi kullanılabilmesi açısından önemi herkesin anlayabileceği bir gerçektir. Ancak enerji temini, enerji faturalarının ödenmesi çiftçi için her zaman sorun olmuştur. Hepimiz çiftçinin ödenemeyen elektrik faturaları için tarım birliklerinin devletten yardım talebi ile ilgili haberler duyarız. Bu konu çiftçinin kanayan yarasıdır. Düşünün ki bir çiftçinin en yakın enerji merkezine birkaç km uzaklıkta 15-20 dönüm bir tarlası var. İhtiyacı olan birkaç kW güç için onlarla direk, bu direklerin dikileceği yerlerin sahipleri ile yaşanacak sorunlar, gerekli trafoların tesis edilmesi vs derken bir dolu sorun ve masraf üstelik her yıl ödenecek elektrik faturaları. Tüm bunlar bu çiftçinin sulama sistemi yaparak tarlasını verimli kullanmasını engellemekte, milli kaynaklarımızı da gereği gibi kullanamamamıza yol açmaktadır.
Güneş enerjisinin yoğunluğu ile tarım alanlarının sulama ihtiyacı tam olarak örtüşmektedir. Bu nedenle sulama sistemlerinin güneş enerjisi ile beslenmesi son derece mantıklı olmaktadır. Buradaki tek sorun ilk kurulum maliyetidir. Yukarıda anlatılan çerçevede hiç enerjisi olmayan bir tarım alanı için enerji alt yapısı ve ödenecek elektrik faturaları ile aynı mekan için kurulacak güneş enerjisi beslemeli sulama sistemi maliyetleri mukayese edilebilir çıkmaktadır. Bu durumda çiftçi ekonomik açıdan güneş enerjisini seçebilir. Ancak enerji temini bu kadar zor olmayan veya zaten enerjisi temin edilmiş olan tarım alanları için güneş enerjisi oldukça pahalı kalmaktadır. Buralar için de devletin aynı damlama sulama veya gübrelerde olduğu gibi çiftçiyi rahatlatıcı verim artırıcı bir unsur olarak güneş enerjisi ile sulama sistemlerini teşvik etmesi son derece yararlı olacaktır.
Güneş enerjisi ile sulama sistemi uygulaması
Bilindiği gibi güneş enerjisini elektrik enerjisine çeviren totovoltaik paneller doğru akım üretirler. Normal şartlarda pompa motorunun da doğru akım ile çalışıyor olması sistemin basitliği açısından uygundur. Ancak ülkemizde doğru akım ile çalışan yüksek kapasiteli pompalar üretilmemektedir. Çok yüksek güçlü olmamak kaydı ile Alman, ABD malı bir takım pompalar temin edilebilir. Ancak bunların bakım ve tamiri için Türkiye çapında servisler bulunmamakta, bulunması da pek mümkün görünmemektedir. Bu nedenle Solarjen Ltd. Türkiye'de üretilen ve ülkenin her yerinde servis ağı bulunan standart pompaları doğrudan güneş panelleri ile besleyecek bir çözüm üretti. Bu yöntemle özel donanımı ve yazılımı olan üç faz motor sürücüleri güneş panelleri ile pompa arasında kullanarak aynı DC pompalarda olduğu gibi güneş enerjisinin az olduğu saatlerde pompayı düşük hızla çalıştırmak sureti ile mevcut güneş potansiyelinin bütünü kullanılabilmektedir.
Güneş enerjinsin sadece günün belli saatlerde kullanılabilir olması günlük toplam su ihtiyacının o saatlere sığdırılabilmesini gerektirmektedir. Sistemin tasarımında coğrafik bölge, günlük su ihtiyacı, emme ve basma yükseklikleri esas alınmaktadır.
Serdar Çelik
Genel Müdür
Solarjen Yenilenebilir Enerji Sistemleri
