Ülkemizde Sular İdareleri Adına Örnek Bir Girişim

Sezgin ERÖZBAĞ
Ankara Büyükşehir Belediyesi
ASKİ Genel Müdürlüğü
İç Denetim Birimi Başkanı

European Benchmarking Co-operation (EBC) Avrupa Kıyaslama İşbirliği olup, su hizmetleri için iyileştirme programı sağlayan bir kuruluştur.

Benchmarking Türkçe  “kıyaslama” anlamına gelmektedir. Bir nevi referans noktası olarak da değerlendirilebilir.

Sektörel anlamda kullanıldığında diğer kurum ve kuruluşlar ile yapılan kıyaslama anlamını taşıdığını söyleyebiliriz. Burada amaçlanan performansı daha başarılı kılmak için başka işletmelerin işleyiş yöntemlerinin incelenmesidir. Bu yapılır iken sektördeki diğer işletmelerin iş yapma yöntemleri incelenir, teknikleri kıyaslanır.

Benchmarkingin özellikle iş dünyasında rekabette önemli avantajlar sağladığı bilinmektedir. Ancak rekabet avantajının sürdürülebilir olabilmesi için performans izlemesiyle ilişkili iyileştirmelerin sürekli yapılması gerekmektedir. Öyle ki iyileştirmelere sadece bir kez yapılıp, sonra üzerinde durulmasına gerek olmayan bir şey olarak bakılmamalı, bilakis sürekliliği olan ve geliştirilmesi gereken bir olgu olarak değerlendirilmelidir.

Dolayısıyla izlemelerin sürekli olarak yapılması gerekir ki, aynen kurumların iç kontrol sistemlerinin sürekli izlenmesi gibi. Aksi takdirde gelişim olmaz.

Esas konumuza dönecek olursak, European Benchmarking Co-operation hakkında bilgi edinmek istenildiğinde kurumsal web adresi waterbenchmark.org adresini ziyaret etmek yeterli olacaktır.

Edindiğimiz bilgilerden söz konusu kuruluşun;

• Su hizmetlerini iyileştirmek için uluslararası bir kıyaslama programı geliştirdiği, bilgi alışverişinde bulunmak, hizmetleri kıyaslamak ve su kuruluşlarının hizmetlerini geliştirmeye yönelik bir iyileştirme planı hazırlamaya yardımcı olmayı amaç edindiği,
• Bu kıyaslama yapılır iken başlangıç, orta ve ileri düzey olmak üzere üç aşamalı mukayese seviyesinin olduğu, yapılan mukayese sonucunda sisteme girilen verilerin derlenerek “Yıllık Kamu Raporu”nun yayımlandığı,
• Raporun içme suyu ve atık su hizmetleri için 24 temel göstergenin aralıklarını ve medyan değerlerini göstermekte olduğu,
• EBC’nin kamu hizmetlerinin performansına ilişkin dengeli bir görüş sunmak için altı performans alanını analiz etmekte olduğu,
• Bu performans alanlarının;
  • Erişim,
  • Su kalitesi,
  • Güvenilirlik,
  • Hizmet kalitesi,
  • Sürdürülebilirlik,
  • Finans ve Verimlilik,

Kısımlarından oluştuğu,

• Düzenlenen raporun; nüfus kapsamı, sağlanan suyun kalitesi, şebeke arızaları, dağıtım kayıpları, hizmet şikâyetleri, satın alınabilirlik, elektrik kullanımı, iklim ayak izi, toplam maliyet kapsamı, şebeke rehabilitasyonu, ortalama su ücretleri ve personel yoğunluğu gibi içme suyu göstergelerini, atık su arıtma tesisi (AAT) uygunluğu, bağlı olunan nüfus, kanalizasyon ve bağlantı tıkanıklıkları, birleşik kanalizasyonlardan taşkın, toplam şikâyetler, satın alınabilirlik, AAT enerji tüketimi, iklim ayak izi, toplam maliyet karşılama oranı, kanalizasyon rehabilitasyonu, ortalama ücretler gibi atık su göstergeleri ve personel yoğunluğu gibi kanalizasyon göstergelerini içerdiği,

• Su hizmeti sunan idarelerin bu rapora bakarak iyi oldukları alanları tespit ederek, zayıf oldukları alanlarla ilgili olarak da geliştirmeye yönelik ihtiyaçlarını belirledikleri anlaşılmıştır.

Ankara Büyükşehir Belediyesine bağlı ASKİ Genel Müdürlüğü de bu kıyaslama içerisinde durumunu görmek ve kendini daha da geliştirmek adına uluslararası kıyaslama kuruluşu olan "European Benchmarking Co-operation (EBC)”nın istediği verileri ülkemizdeki su ve kanalizasyon idareleri içerisinde ilk defa giren kuruluş olarak üyelik işlemlerini gerçekleştirmiştir.

Bu çerçevede rapor kapsamında ihtiyaç duyulan veriler ilgili birimlerden temin edilerek, derlenip sisteme girilmiş ve bu çalışmalar sonucunda 2021 EBC Kamu Raporunda ASKİ Genel Müdürlüğünün de adı yer almıştır.

Sonuç olarak hangi kurum veya kuruluş olursa olsun uluslararası saygın bir platformda bu ve benzeri mukayese çalışmaların içinde yer alınması, kuşkusuz kurumsal faaliyetlere de değer katacaktır.