Lübnan’ın Atık Yönetimini TADWIR Projesi İyileştirecek

TaDWIR projesi, ülkenin birden fazla krizle boğuştuğu bir dönemde Lübnan'ın atık yönetim sistemlerini desteklemek için tasarlanmış. 2015'teki büyük atık krizinden sonra Lübnan, bu alandaki başarısız hizmetleri ve altyapısı üzerindeki kontrolünü yeniden kazanmaya çalıştı. Ancak sektörü felç edebilecek ve derin bir krize yol açabilecek bu kritik dönemde uluslararası bağışçı ve kuruluşlardan sağlanan desteğin kesilmesi durumunda risk çok yüksek.

Bu nedenle, EU-UNDP TaDWIR projesi, Lübnan'ın atık yönetim sisteminin genel çevresel ve finansal sürdürülebilirliğini iyileştirmeyi amaçlayarak bu riski ele alıyor. Spesifik hedefler, düzenli depolama alanlarına giden atık hacimlerini azaltmak, genel olarak atık tesislerine giden atıkların niteliklerini iyileştirmek ve belediye katı atık yönetiminin yönetişim ve maliyet kapsamı için ulusal sistemleri güçlendirmektir.

Proje şu akışları hedeflemektedir: Tehlikeli Atık (Tehlikeli Sağlık Çalışanları, E-atık ve piller), Belediye Atığı (Karışık Belediye Atığı), Belediye dışı atık (Karton ve Kağıt Atığı, Mezbaha Atığı, Diğer Özel Atıklar) ve genel katı atık yönetimi için sistem iyileştirme (Tam Maliyet Kapsamı).

Arka plan

Siyasi ve sosyo-ekonomik krizler ile COVID-19 salgınının birleşimi, sağlık, eğitim, elektrik, su ve katı atık yönetimi gibi hizmetlere erişimi ve bunların kalitesini etkiledi. Lübnan'da katı atık yönetimi oldukça zorlu bir alan olmaya devam ediyor ve ülke son 10 yılda birkaç büyük katı atık kriziyle karşı karşıya kaldı.

Lübnan'ın katı atık yönetiminin zorlukları, parçalanmış müdahalelere ve boşluklara yol açan entegre bir katı atık yönetim planı olmadan sürdürülebilir bir yaklaşımın olmamasından kaynaklanmaktadır. Ayrıca, özellikle mülteciler ve ev sahibi topluluklar arasındaki gerilimlerin ana itici gücü olmaya devam ediyor ve bazen mülteciler için tahliye tehditlerine ve fiilen tahliyelere yol açabiliyor.

Projeden beklenen sonuçlar

Her bir atık akışı için strateji dikkate alındığında, projenin ana çıktıları aşağıdaki gibidir:

• Atık tesislerine, düzenli depolama alanlarına giden ve/veya çevreye zararsız bir şekilde atılan tehlikeli atıkları azaltmak (Tehlikeli Sağlık Çalışanları, E-atık ve piller)
• Mevcut atık tesislerini ve ürünlerini iyileştirerek belediye atıklarının yönetimini iyileştirmek ve belediye atıklarının (Karışık belediye atıkları ve belediye yeşil atıkları) kompostlaştırılmasına yönelik ilk adımları atmak.
• Halihazırda kaynağında ayrılmış belediye dışı atıkların geri dönüşümünü sağlamak ve belediye veya diğer atıklarla (Yeşil Belediye atıkları, karton ve kağıt atıkları, mezbaha atıkları ve diğer özel atıklar) karışmasını önlemek.
• Atık sektörünün yönetişimini iyileştirmek.

GESI Bileşeni (Cinsiyet Eşitliği ve Sosyal Katılım)

Proje, vatandaşların sahada kilit aktörler olarak katılımını teşvik etmek ve güçlendirmek için yoğun katılım kampanyaları yoluyla katı atık konularında farkındalık yaratıyor. Toplumsal sürdürülebilirliğin sağlanması için halkın ulusal çevre sorunları ve projenin sektöre getireceği olumlu etkiler hakkında bilgilendirilmesi gerekmektedir.

Toplumsal cinsiyet eşitliği açısından proje, bilinçlendirme programına kadınların da erkekler kadar eşit katılımını teşvik ediyor. Ayrıca proje kapsamında yürütülen çalışmalar için toplanan tüm değerlendirmeler ve veriler, toplumsal cinsiyet kriterleri mümkün olduğunca ayrıştırılarak atık üretimi ve yönetimi faaliyetlerinde toplumsal cinsiyet dinamiklerinin analizine öncelik verilirken sektörde kadının güçlendirilmesine odaklanılmaktadır.