Aironn “Sektörün Uzmanları Buluşuyor” Seminerlerine “Karayolu Tünelleri” İle Devam Etti
Aironn Fan Mühendisliği kuruluşu, “Sektörün Uzmanları Buluşuyor” seminer programını 22 Aralık 2017 tarihinde Ankara Latanya Otel’de düzenledi. Seminer programında “Karayolu Tünelleri” konusu yer aldı.
Kamu kesiminden konunun profesyonellerinin yanı sıra çok sayıda tasarımcı, uygulayıcı, test ve işletmeye alma uzmanının katıldığı seminerin Oturum Başkanı Prof. Dr. Abdurrahman Kılıç, konuşmacıları; Dr. Gökhan Balık, Cihan Kayhan, Ceyhun İnsel ve Efe Ünal’dı.
Aironn adına Uğur Akgül’ün konuklara katılımları için teşekkürünün ardından Prof. Dr. Birol Kılkış konuşmasında, yerli mühendislik ve yerli teknoloji geliştirmenin önemine değindi, fan mühendisliğinin bir disiplin haline geldiğine ve bu doğrultuda Aironn Fan Mühendisliği vurgusunun yerindeliğine dikkat çekti.
Oturum Başkanı Prof. Dr. Abdurrahman Kılıç, açılış konuşmasında kısaca tüneli tanımladı. İsveç’te, Avusturya’da, Bakü’de meydana gelen tünel kazaları ve can kayıpları örneklerini vererek, bu kazalardaki can kayıplarının en önemli nedeninin duman olduğunun açıklandığına dikkat çekti.
İngiltere’deki yönetmeliklere göre tünele, 150 metre uzunluğunda yeraltında açılmış bir geçit ise tünel deniyor. NFPA’e göre 23 metrenin üzerinde ve 1.80 metre genişliğindeki yeraltı geçitlerine tünel deniyor. Karayolu, yaya yolu, sulama, hapishane, silah kaçakçılığı yapılan tüneller gibi çeşitleri bulunuyor. İlk tünel 1863 yılında Londra’da yapıldı. İkincisi ise 1875 yılında Fransızlar tarafından İstanbul’da yapıldı. Her geçen gün Türkiye’deki tünel sayısı, topografik olarak engelli bir ülke olduğumuz ve trafik akışını rahatlatma gereğimizden ötürü artacak.
Dr. Gökhan Balık, Karayolu Tünellerinde Yangın Güvenlik Önlemleri başlıklı sunumunda şu başlıklar altında detaylı bilgiler verdi: Yönetmelik ve Standartlar, Karayolu Tünellerinde Yangın Güvenlik Önlemleri, Acil Durum Havalandırma Sistemleri Tasarım Esasları, Acil Durum Havalandırma Sistem Alternatifleri, Boylamasına Havalandırma Sistemlerinde Kritik Hız Hesabı, Yangında Çıkan Isıl Güç (heat release rate MW), Zaman-Sıcaklık Eğrileri, Basınç Kaybı Hesapları, PIARC Örnek Hesaplamaları.
Dr. Gökhan Balık, sunumunun sonunda, tünellerde CFD analizlerinin yapılmasının önemine dikkat çekti.
“Karayolları Tünellerinde Havalandırma Sistemi, Test ve Devreye Alma Kriterleri” başlıklı sunumunda Cihan Kayhan; test ve işletmeye almada yaşanan sorunlar ve havalandırma sistemlerinde dikkat edilmesi gereken hususlar konusunda örnekleri ile birlikte bilgiler verdi, deneyimlerini paylaştı. Sunumda; ilgili dökümanlar, ekipman testleri, karakterizasyon testleri, senaryo-strateji testleri, karayolu tüneli hesaplama kriterleri başlıkları yer aldı. Cihan Kayhan, Türkiye’de test aşamalarıyla ilgili olarak; süre kısıtlılığı, politik, stratejik baskılar yüzünden test aşamalarının yüzeysel geçilebildiğini söyledi.
“Fan Motorları Verimlilik Sınıfları” konu başlığında gerçekleştirdiği sunumunda Ceyhun İnsel; elektrik motorlarında ErP Avrupa Direktifi’nden bahsederek, direktife göre 375 kW kapasitenin üzerindeki motorların IE3 veya hız kontrol cihazı ile birlikte çalışan IE2 olması koşuluna dikkat çekti. İnsel, sanayide enerji tüketiminin %70’inden sorumlu olan elektrik motorlarının yaklaşık on yıllık ömür boyu maliyeti içinde cihaz bedelinin sadece %2’ye karşılık geldiğini, %95’in ise enerji tüketimi olduğunu vurgulayarak motor enerji veriminin önemini ortaya koydu.
Efe Ünal, TAP (Tunnel Analysis Program) yazılımını tanıtan bir sunum gerçekleştirdi.
“İki yıldır üzerinde çalıştığımız Tünel Analiz Programının ilk versiyonunu sizlere sunmaktan mutluluk duyuyoruz” sözleri ile başladığı sunumunda yazılımı şöyle tanımladı: “TAP, karayolları tünellerinde jet fan boyuna havalandırma hesaplarını yapan yazılımdır. Yapılan hesaplamalar hem günlük hem de acil durum havalandırma durumundaki hesapları içerir. Belirtilen lokasyonlara göre kullanılması gereken jet fan adedini belirler.” Efe Ünal yazılımın faydalarını “proje ile tüm detayları tek kayıt altında tutan kurumsal hafıza, parametre eklenmesine, değiştirilmesine izin veren esneklik, hassas hesaplama, kullandığı teorik altyapı hakkında yazılım içinde detaylı bilgi barındıran şeffaflık, hızlı, zaman kazandıran hesaplama olanağı, özelleştirilebilen raporlama” başlıkları altında detaylı olarak anlattı. Efe Ünal, konuşmasının sonunda 690 metre uzunluğundaki bir tünele ait verileri yazılıma girerek hesaplamaların yapılması ve raporunun hazırlanmasının yaklaşık 2.5 dakikada yapılabildiğini gösterdi. Yazılımın deneme sürümü konuklara takdim edildi. Yazılım kartonetinin üzerinde; Aironn’un tünel kazı havalandırması ile ilgili bir yazılımının indirilme linkleri yer aldı.
Aironn, tünel hesaplamalarının yapılmasından fan imalatına kadar devam eden tüm sürece imzasını atıyor. Tünel Analiz Programı (TAP) ile tünel hesaplamalarını hazırlarken, tecrübeli Ar-Ge ekibi sayesinde yaptığı hesaplamaları CFD ile doğruluyor. Doğrulanan hesaplamalar sonucunda elde edilen jet fan sayılarına göre son teknoloji ekipmanlara sahip fabrikasında ürettikten sonra ürünleri müşterileriyle buluşturuyor.
